۱. پلی پروپیلن چیست
یکی دیگر از انواع پلیمرها، پلی پروپیلن ها میباشند، پلی پروپیلن پلیمری غیر مهندسی است و مانند پلی اتیلن یکی از پرمصرف ترین و پرکاربرد ترین پلیمرها در دنیا می باشد.
پلی پروپیلن به اختصار بصورت PP نوشته می شود و فرمول شیمیایی آن –[CH2-CH(CH3)]n– می باشد،
در واقع –[CH2-CH(CH3)]n– واحد تکرار شونده است که n مرتبه تکرار می شود.
در اوایل دهه ۱۹۵۰ برای اولین بار این ماده در مقیاس آزمایشگاهی تولید شد و در اواخر دهه ۱۹۵۰ به تولید صنعتی رسید که تولید آن از پلیمریزاسیون مونومر پروپیلن به روش زیگلر-ناتا انجام می گیرد.
این پلیمر به دلیل شکل فضایی که می توانند اخذ نماید در سه نوع isotactic, syndiotacti, atactic وجود دارد اما اغلب به صورت isotactic می باشد.
پلی پروپیلن بطور کلی در قطعات حاصل از فرایند های تزریقی، اکستروژن و بالاخص در صنعت نساجی(طناب و الیاف) کاربرد دارد.
پلی پروپیلن در مقایسه با دیگر پلیمر ها ویژگی هایی دارد که در زیر به آن ها اشاره می کنیم:
- چگالی پایین
- نسبتا سخت و نیمه شفاف
- مقاومت شیمیایی بسیار خوب
- قیمت پایین در مقایسه با دیگر پلیمر ها
- مقاومت خستگی خوب
- طیف گسترده تولید پلی پروپیلن با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی متفاوت
پلی پروپیلن جزء موادی است که در تمام صنایع کاربرد و نفوذ دارد، از صنعت خودرو و برق گرفته تا اسباب بازی و لوازم دکوری
۲. هموپلیمر پلی پروپیلن و کاربردهای آن
زمانی که در زنجیره پلیمری فقط یک نوع پلیمر وجود داشته باشد، هموپلیمر خواهد بود، مثلا هموپلیمر پلی پروپیلن در تمام طول زنجیر، واحد تکرارشونده –[CH2-CH(CH3)]n– وجود دارد.
اما اگر این زنجیر بجز مونومر های پروپیلن دارای مونومر دیگری باشد، پلیمر حاصل کوپلیمر می شود.
بر اساس محل قرارگیری مونومر های مختلف کنار هم در یک زنجیره پلیمری، کوپلیمر ها به انواع قطعه ای (Block)، تناوبی، تصادفی، پیوندی و … تقسیم می شوند.
از جمله گرید های ایرانی پلی پروپیلن های همو و کاربرد های آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
Z30S مورد استفاده در فیلم و نساجی
Z30G مورد استفاده در قطعات تزریقی
X30G مورد استفاده در قطعات تزریقی
X30S مورد استفاده در تولید فیلم و قطعات اکستروژنی
V30G مورد استفاده در قطعات تزریقی
۵۱۰L مورد استفاده در قطعات اکستروژنی
۵۵۲R مورد استفاده در فیلم و نساجی
C30S مورد استفاده در فیلم و نساجی
و….
از این پلیمر در تولید الیاف و طناب ها، بطری و ظروف، پوشک، لباس ورزشی، بند کیف و کوله و کمربندهای ایمنی و فیلم و صفحات(sheet) پلی پروپیلنی ، بسته بندی و…. استفاده می شود.
۳. کوپلیمرپلی پروپیلن و کاربرد های آن
همان طور که گفته شد، کوپلیمر به انواع قطعه ای (Block)، تناوبی، تصادفی، پیوندی و … تقسیم می شوند.
کوپلیمر های موجود در صنعت بیشتر بصورت تصادفی و بصورت جزیی قطعه ای هستند.
کوپلیمر تصادفی بدین معنی است که دو(یا چند) مونومر موجود در زنجیر بر اساس قاعده مشخصی چیده نشده اند و برحسب تصادف در زنجیر پلیمری جایگیری کرده اند.
کوپلیمر قطعه ای نیز بدین معنی است که دو(یا چند) مونومر موجود در زنجیر بصورت دسته دسته و گروهی به هم متصل شده اند، به عنوان مثال ۲۵ عدد مونومر A به ۴۰ عدد مونومر B متصل شده است.
در ارتباط با پلی پروپیلن ها، کوپلیمر حاصل حضور مونومر های اندکی اتیلن در میان مونومر های پروپیلن است، در واقع ترکیب ۷% ای از پلی اتیلن در پلی پروپیلن را خواهیم داشت که قبل از پلیمر شدن با هم ترکیب شده اند و با اتصال به همدیگر زنجیر بلند تشکیل شده است.(مونومر ها بعد از اتصال به هم پلیمر نام می گیرند) و در نهایت کوپلیمر پلی پروپیلن را خواهیم داشت.
گریدهای ایرانی پلی پروپیلن
از جمله گرید های ایرانی پلی پروپیلن های کو(از نوع تصادفی) و کاربرد های آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۴۴۰L مورد استفاده در قطعات تزریقی
۴۴۰G مورد استفاده در قطعات اکستروژنی
R40 مورد استفاده در قطعات تزریقی
R60 مورد استفاده در قطعات اکستروژنی و بادی
۵۴۸R مورد استفاده در قطعات تزریقی
۳۳۲C مورد استفاده در قطعات اکستروژنی و بادی
MR230 مورد استفاده در قطعات تزریقی و اکستروژنی
ZR340 مورد استفاده در قطعات تزریقی و بادی
ZR348 مورد استفاده در قطعات تزریقی و بادی
RP345 مورد استفاده در قطعات تزریقی و بادی
کاربردها
از این پلیمر در تولید بسته بندی، خودرو، کالاهای مصرفی، چمدان، انواع سطل، ظروف، جعبه ها، باطری ها و اسباب بازی.، فیلتر ها، انواع مخازن، تکیه گاه داشبورد، صنایع سیم و کابل و لوازم خانگی و ورق های پلی پروپیلنی و… استفاده می شود.
